درس اول = بنشین
این درس خیلی مهم ودرعین حال خیلی ساده وتعلیم آن آسان است. تعلیم نشستن باید دررگ وخون حیوان عجین شود. کلیه بنشین بایستی مانند کلمه سحرآمیزی حیوان را با کمال قدرت درهرحال که هست درجایش بنشاند. فراگرفتن این درس مخصوصا ازجهت حفظ جان حیوان درخیابان ومعابرو رفت وآمد اتومبیل ها بسیارمهم وضروری است .
طریقه تعلیم
ابتدا سگ را درطرف چپ خود قرارمی دهید وزنجیرگردنش را با دست راست میگیرید بطوریکه قبلا هم ذکرشد سگ بایستی درموقع تعلیم تمام دروس درطرف چپ مربی واقع گردد این یک سنت قدیمی است که مربیان اولیه مخصوصا پرورش دهندگان سگ های پلیس ضمن نشریه ای توصیه وترویج نموده اند باین طریق که سگ پاسبان را همیشه طرف چپ وبا دست چپ هدایت می کردند ودست راست را برای استعمال اسلحه آزاد می گذارند وازآن موقع طرف چپ طرفی است که بایستی سگ درآنطرف قرارگیرد. وما هم برای اینکه ازاین سنت پیروی کنیم طرف چپ را برای تعلیم سگ انتخاب می نمائیم . زنجیرقلاده را طوری نگاهدارید که درمواقع لزوم بتوانید با کشیدن آن حیوان را تنبیه نمائید سپس با دست چپ بطورملایم به گرده حیوان اندکی بطرف پایین فشاربیاورید ودرهمان لحظه کاملا واضح وآشکاروبا صدای آمرانه وبلند بگوئید بنشین ونام حیوان را بلافاصله ذکرکنید وبه این شکل حیوان می فهمد که درس را صحیح انجام داده که مورد تشویق قرارگرفته است .
اگرسگ بعوض اینکه روی پاهایش بنشیند خودش را روی زمین پهن کرد نباید دیگربا دست فشارداد بلکه بایستی با کمک انگشتان پنجه های حیوان را مانند چنگال روی زمین قراردهید وبه این طریق نشستن روی پاها را به اوبیاموزید. بعد ازاینکه سگ با این درس تاحدی آشنا شد به تدریج تمام وسائل تعلیم این درس ازقبیل کشیدن زنجیرویا فشاربا دست به گرده حیوان متروک می گردد وبعد ازتمرین های مکررملاحظه می شود که حیوان بمحض شنیدن کلمه بنشین بدون استعانت مربی خود بخود درجایش می نشنید. بایستی ازفحش دادن وخشونت وتنبیه کردن درموقع تعلیم کاملا بپرهیزید فقط با حوصله وبردباری ونوازش میتوان تعلیم را کاملا صحیح انجام داد.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
درس دوم = همگام , همقدم
بهترین موقع برای تعلیم این درس موقعی است که حیوان ازیک گردش طولانی برمی گردد زیرا دراین موقع بعلت راه پیمائی قدرت شیطنت وشلوغ کاری خود را ازدست داده وبه اصطلاح رام وآرام شده است . برای تعلیم این درس سگ را باید به طریق مذکوردر طرف چپ قرارداد وتعلیم را شروع نمود. محل تعلیم این درس باید درکناردیوار ویا نرده باغ وامثال آن انتخاب گردد. زنجیرسگ را که قبلا زنجیرو قلاده شده است بایستی با دست راست محکم گرفت وبا دست چپ سگ را به راه رفتن هدایت کرد. سگ باید درطرف چپ مربی وطرف راست دیوارویا نرده قرارگیرد بطوریکه حیوان مابین مربی ودیواربا فاصله نسبتا کم واقع گردد( دیوارویا نرده باغ مانع ازآن میشود که حیوان به طرف چپ منحرف گردد) ودراین حالت وموقعیت سگ باید طوری قرارگیرد که فقط سرو گردنش جلوترازمربی واقع شود. واگردرموقع تعلیم راه رفتن وحتی توقف حیوان جلوترویا عقب ترازحالت مذکورواقع گردید می توان بوسیله کشیدن زنجیره قلاده حرکت ویا توقف حیوان را تنظیم نمود وچون موقعی این درس بطورصحیح انجام می شود که حیوان فقط سروگردنش جلوترازمربی واقع باشد لذا بایستی فوق العاده دقت نمود که جلو وعقبترازحالت مذکورنرود. اکنون که سگ به این حالت قرارگرفت باید شروع به قدم برداشتن نمود وبرای اینکه حیوان فرمان این درس را بخوبی درک نماید باید شروع حرکت همیشه با پای چپ وگفتن کلمه برویم یا قدم رو وامثال آن آغاز گردد.
نکته ای که همیشه باید مورد توجه قرارگیرد آنست که بهیچوجه نباید اززنجیر قلاده برای تنبیه وترسانیدن حیوان استفاده نمود وهرموقع که لازم شد بوسیله کشیدن زنجیرحالت قدم ویا توقف سگ را بطریق مذکور تنظیم کنید. بایستی خیلی با ملایمت واحتیاط زنجیررا بکشید واین کاررا انجام دهید وازمحکم کشیدن زنجیربمنظور تنیبه حیوان بپرهیزید. هرموقع که زنجیررا به شرح مذکوربرای تنظیم حالت وقدم سگ می کشید باید با صدای بلند بگوئید: قدم ? قدم این درس را حیوان باید بقدری تمرین کند که هرموقع مربی ویا صاحبش پای چپش را جلو بگذارد وبگوید قدم رو اوهم بلادرنگ همگام با صاحبش به راه رفتن بطرزقدم مبادرت نماید وهرموقع که زنجیررا کشید وگفت بنشین ویا بایست فورا اطاعت نماید .
تمرین این درس باید بقدری ادامه یابد که سگ بفرمان قدم رو بدون درنگ شروع به رفتن نموده وبمحض شنیدن فرمان بایست ازحرکت بازایستد وچنانچه ازعهده انجام این درس بخوبی برآمد بایستی تمرین را مدتی درمحل آزاد وبدون مانع (دیواریانرده) انجام داد وسپس به تدریج مدتی هم بدون زنجیربا او تمرین نمود.
نوازش بعداز انجام هرفرمان فراموش نشود. ازتنبیه بی موقع ویا دشنام وآهنگ عصبانی وخشن درغیرموقع لزوم باید پرهیز نمود. بعد ازهرفرمان فراموش نشود که نام سگ با صدای بلند ذکرشود
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
درس سوم = بیا
برای فراگرفتن این درس ازهمان زمان تولگی وشیرخوارگی درسگان استعداد کافی موجود است وازهمان زمان که سگ هردفعه به میل خود بطرف شخص می آید باید گفت: بیا. بیا و وقتی که نزدیک آمد خیلی زیادتر از معمول وفزونتراز لازم او را باید نوازش نمود. واین بهترین وطبیعی ترین طریق تعلیم این درس وآمدن سگ نزد صاحبش می باشد وچنانچه ازهمان زمان شیرخوارگی وتولگی که هنوزموقع تربیت سگ نرسیده است به این ترتیب عمل شود سگ کاملا طبیعی به این کارعادت نموده است وعلاوه براینکه از زحمات تعلیم این درس درآتیه کاسته می شود اصولا با این طریق اجرای فرمان بیا برای سگان عادت ثانوی وفراموش نشدنی وذاتی خواهد گردید.
طریقه تعلیم :
ابتدا سگ را زنجیرقلاده نموده(مخصوصا دراین موقع بایستی ازبند بلند 15 تا 20 متری که قبلا شرح آن داده شده است بجای زنجیراستفاده گردد). سپس باید سگ را تا فاصله ای درحدود طول بند مذکورازمربی دورنمود وباید با صدای بلند گفت : بیا مثلا بیا فیدل! واگردراین موقع حیوان توجهی به فرمان ننمود بایستی اندکی بند قلاده را تکان داد وآهسته بطرف خود کشید. اگرسگ فرمان را خوب اجرا نمود باید فورا او را نوازش کرد واگردراجرای فرمان تاخیرنمود بایستی بوسیله بند قلاده او را آهسته بطرف خود هدایت نمود( ولی نباید حیوان را با زورکشید) ودرهمین موقع بایست با دست راست اورا به آمدن اشاره وترغیب نمود. فراموش نشود که درموقع ادای فرمان نام حیوان بلافاصله بعد ازکلمه فرمان گفته شود مثلا: بیا فیدل! درموقع تمرین این درس هیچوقت نباید مربی بطرف حیوان برود زیرا دراین صورت سگ تصورمی کند که تمرین تمام شده است واکثرا نتیجه مطلوب حاصل نمیگردد. موقعی که این درس با کمک بند قلاده انجام شد وشاگرد باهوش تاحدی فراگرفت مدتی هم تمرین باید بدون بند قلاده اجرا گردد وچنانچه دراین موقع درانجام فرمان تاخیرویا لجاجتی نمود بایستی زنجیرپرتاپ را بطرفی پرت نمود وبه حالت قهرچند قدمی ازاو دورشد. مجددا با حوصله زیادتری تمرین را تکرارمی کنیم تا اینکه این درس را بخوبی بیاموزد.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
درس چهارم = جلوگیری از پریدن حیوان برای ابراز علاقه
سگها اغلب برای اظهارمحبت عادت دارند که به سروکول صاحب خود بپرند. مخصوصا موقعی که اگرچند دقیقه شخص را ندیده باشند دراین موقع با این عمل خود درحقیقت می خواهند ابرازمحبت بیشتری نموده باشند درست مانند آنستکه انسان وقتی رفیق خود را مدتی ندیده است چطوربا دست به شانه اش می زند. این حیوان هم با پریدن به شانه ها وسروکول صاحبش خوشحالی خود را ازدیدن اوابرازمیدارد غافل ازاینکه با پنجه های آلوده وکثیفش لباس صاحب خود را کثیف وآلوده می نماید. برای جلوگیری ازاین عمل بایستی این عادت را ازحیوان دورنمود.
طریقه تعلیم :
طریقه اول : موقعی که سگهای نسبتا بزرگ جثه کاملا دوستانه به سروکول شخص می پرند واحیانا گونه انسان را می لیسند بایستی دریکجا ثابت ایستاد وبا کمال دقت واحتیاط سگ را به روی دوپای عقبش برگرداند وبموازات این عمل باید با آهنگ محکم گفت : اه اه وبا کمال احتیاط با کف دست اورا ازاین کارمنع نمود. حیوان تقصیری ندارد نمیداند که ناخن پنجه هایش تا چه حد انسان را ناراحت ولباسش را کثیف می کند. با تمرین این درس بتدریج احساس خواهد نمود که پرش اوبه سروکول صاحبش مورد رضایت نیست وکم کم این عمل را ترک خواهد نمود.
طریقه دوم : موقعی که حیوان می خواهد بپرد درحالتی که زانوی پای راست را درمقابل اوبمنظور مانع ازپرش خم نمائید با کف دست اورا ازاین عمل بازدارید وبا صدای محکم بگوئید : اه اه .
طریقه سوم: طریقه سوم را معمولا برای سگهای کوچک جثه بکارمی برند وبایستی قبل ازاینکه سگ مجال پرش را پیدا کند دست را بسوی او درازنمود واورا نوازش داد باین طریق سگهای کوچک این عمل وعادت را به تدریج ترک خواهند نمود. فراموش نشود که درطریق تعلیم اول ودوم هردفعه با عمل نوازش تمرین خاتمه می پذیرد
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
درس پنجم = بخواب
درازکشیدن روی زمین ویا خوابیدن عمل تکمیلی درس اول نشستن است. عمل خوابیدن ویا درازکشیدن روی زمین که با فرمان بخواب بوسیله حیوان اجرا وانجام میگردد اغلب بسیارسودمند واقع خواهد شد دانستن این هنردرخانه زیاد مورد استفاده نخواهد شد زیرا درمنزل همان تعلیم نشستن برای اوکافی خواهد بود که باعمل بخواب یا همانجا بمان تکمیل می شود. سگی که اطاعت ازاین فرمان را بخوبی بیاموزد اغلب اتفاق میافتد که اگرصاحبش اورا ازاین حالت آزاد نکند ساعتها بدون حرکت به حالت درازکش درجای خود میماند. اغلب اشخاصی که سگهای تربیت شده دارند واین هنررا بخوبی آموخته اند حکایاتی ازاین قبیل برای سگ خود تعریف می کنند وازانجام این هنرسگ خود احساس غرورمی نمایند.
طریقه تعلیم :
ابتدا زنجیرقلاده را زیرپای خود قراردهید بطوریکه بتوانید درموقع لزوم زنجیررا بالا وپایین بکشید سپس با یک دست زنجیررا آهسته بکشید وبا کف دست دیگرحیوان را بطرف زمین (حالت خوابیدن) خم وهدایت نمائید ودراین موقع کاملا واضح با آهنگی محکم بگوئید: بخواب 000 بخواب وقتی حیوان خوابید اورا بهمین حالت نوازش کنید واگرحیوان سرکشی می کند بایستی اورا قدری آهسته بطرف زمین فشاردهید وپنجه های جلویش را بطرف خود درازکنید وبه همین قراربایستی این تمرین را مکرراجرا نمائید. واما عمل سرجابمان ویا همانجا بمان همان عمل تکمیلی بخواب است. دراین درس اگرحراست وپاسبانی شیئی را که بوی صاحبش را بدهد به او واگذارکنید تعلیم را بهتروزودترفرا می گیرد زیرا ذوق وحس تملک وخوشحالی که ازاین کار باودست میدهد وجزء غرایز ذاتی این حیوان میباشد تحریک گشته وبه انجام این تمرین بنحوبهتری ترغیب می شود. مثلا هنگامی که برای خرید به فروشگاهی می روید ویا به بانک وپستخانه وامثال آن مراجعه می کنید ودراین موقعیت می توانید سگ خود را به داخل محوطه مزبور ببرید واو بایستی بیرون درمنتظربماند ابتدا یک دستکش کهنه ویا نظائرآنرا درمقابل حیوان قراردهید وآهسته آهسته عقب عقب ازاو دورشوید ودرهمین حالت فرمان بخواب یا ازجایت تکان نخورویا همانجا بمان را تکرارکنید. البته این تمرین را ابتدا با زنجیرقلاده ویا بند وقلاده اجرا نمائید اگرحیوان خواست همراه بیاید با گفتن کلمه اه وپرتاب اورا متوجه عمل غیرمجازش نمائید. دراین تمرین هیچوقت نباید اورا ازفاصله دورصدا کرد بلکه بایستی همیشه ازهرکجا هستید نزد او مراجعت نموده واورا همراه ببرید. سگ نبایستی بهیجوجه جرات کند ازمقابل شیئی که حراست آن باو واگذارشده است دورشود. تمرین این درس که بسیارمهم وقابل دقت است بایستی مرتب ودرابتدا با زنجیروقلاده وفواصل کم انجام دهید تا اینکه به تدریج بتوانید با فواصل زیادترو بدون زنجیروبند قلاده ومدت بیشترتمرین نمائید. فراموش نکنید بعدازانجام هرتمرین آن را نوازش کنید وبعد کلمه فرمان نام حیوان را ذکرنمائید.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
درس ششم = ول کن یا بده
ازهمان روزهای اول بایستی سگ عادت کند به اینکه صاحبش همیشه حق دارد هرچیزولو استخوان عزیزش را ازمقابل اوبردارد. اگراین حقیقت را ازابتدای تولگی درک نمود تعلیم این درس کارمشکلی نخواهد بود وآن بایستی فرمان بده ویا ول کن را بدون چون وچرا وقید وشرط اطاعت واجرا نماید. همیشه اتفاق می افتد که شخص ناچارمی شود ضرورتا شیئی را ازمقابل سگ وحتی سگان بزرگ دورنماید وحتی ازدهان آن خارج کند مثلا موقعی که حیوان طعمه ویا شیئی مشکوک ومسمومی را به دندان گرفته باشد .
طریقه عمل :
قبلا بگذارید حیوان شیئی را برای شما بیاورد آنوقت خود را خم کرده با دست راست برای گرفتن آن شیئی بطرف حیوان درازکنید وبا آهنگی محکم بگوئید: بده 000 بده یا ول کن واین فرمان را خشن تروبا کوبیدن پا بزمین ادا کنید واگرحیوان دردادن شیئی مذکورسرسختی نمود فرمان را بطریق مذکورتکرارکنید وشیئی را ازدهانش بگیرید. واگربازهم دردادن شیئی مزبورتمرد کرد آنوقت با دست چپ قلاده اش را بگیرید وبا دست راست دهانش را بازکنید( به این طریق که ازبالا پوزه اش را بگیرید وبا انگشت لبش را بطرف دندانهایش فشاردهید) وشیئی را ازدهان خارج نمائید. این تمرین را باید آنقدرادامه دهید تا بخوبی وبدون تامل ووقفه انجام واجراء نماید.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
درس هفتم = گرفتن طعمه ازدست دیگران
اینکه سگ بایستی ازخوردن طعمه ازدست دیگران اجتناب نماید مهمترین تعلیم وتربیتی است که بایستی یک سگ مخصوصا سگ پاسبان ومستحفظ بیاموزد زیرا اغلب اتفاق می افتد اشخاصی که با مال وجان شخصی سوء قصد دارند قبلا سعی می کنند بوسائل ممکن کلیه موانع موجود را ازسرراه خود بردارند ومهمترین آن موانع سگهای مستحفظ وپاسبان می باشند.
متاسفانه میل و ذوق بدون اراده برای بلعیدن وخوردن غذا همیشه ودرهرحال درسگان زیاد می باشد مخصوصا زمانی که بوی مطبوعی شامه تیزاین حیوان را نوازش دهد این میل طبیعی وذوق ذاتی اغلب باعث مرگ سگان حتی سگهائی که خوب هم تربیت شده باشند گردیده است. وچون خیلی نادراست که سگی ازخوردن غذا وطعمه صرفنظرنماید لذا به این مناسبت بایستی حتی با زحمت ومشقت پشتکارزیاده ازحد وخسته کننده سگ را علیرغم این میل باطنی بخوبی تربیت نموده وعادت داد که غیرازطرف خود ودست صاحبش به هرعنوان وتحت هرشرایطی طعمه ای نخورد. اگرسگان ازموقع تولگی عادت کنند که ازظرف مخصوص ومحل معین وخاصی که بوسیله شخصی معین غذا داده میشود غذای خود را بخورند تسلیم این درس تاحدی آسانترمی شود ولی بهرحال باید توجه داشت که اگرازصد طریقه که برای تعلیم این درس به کارمی برید یکی فقط یکی ازآن طرق موثرواقع شود بازهم موفقیت قابل توجهی خواهد بود.
اکنون به چه قسم باید این درس تعلیم داده شود؟
این درس باید بطرق مختلف قسمتی بوسائل عملی وقسمتی بوسیله بدمزه کردن طعمه انجام پذیرگردد.
طریقه عمل باین قسم انجام می شود که مثلا ازآشنائی تقاضا کنند یک قطعه گوشت کباب شده را بوسیله چنگال به سگ عرضه نماید ودرهمان لحظه ای که سگ طعمه را می قاپد با مواظبت کامل با نوک چنگال اندکی دهان ویا زبان حیوان را نیش بزند. دراینجا حیوان بعلت دردی که دراثرنوک چنگال حاصل می گردد متاثرگشته ودراین حال موقعیت نامانوسی درک مینماید. این عمل را باید به فواصل کوتاه تکرارنمود وسپس با دست صاحبش همان لقمه را بدون اینکه آسیبی به باوبرسد باو خورانید. دراین موقع سگ حس می کند که بهترین وراحت ترین غذا وطعمه را همیشه می تواند ازدست صاحبش بگیرد وازدست غریبه همیشه با درد همراه خواهد بود.
طریقه دیگراینکه ازآشنای مذکورتقاضا کنید درموقع لقمه دادن ودردهان لحظه قاپیدن بوسیله ای اورا بترساند وبی خطرترین وسیله برای انجام این کارآب است. باین طریق که قطعه استخوانی را با دست چپ وسرنگ ویا آب دزدکی را که با آب پرشده باشد با دست راست بگیرد ودرهمان لحظه ای که سگ استخوان را قاپید با سرنگ مزبورآب را به صورت اوبپاشد. این عمل برای سگ غیرمانوس ونامطبوع خواهد بود مشروط براینکه آب درگوش حیوان نرود ضرری نخواهد داشت. این عمل را چند مرتبه بطریق مذکوربوسیله شخص ناشناس باید تکرارنمود وسپس همان قطعه استخوان بوسیله صاحب سگ بدون استعمال آب دزدک به سگ داده شود.
طریقه سوم ازراه ذائقه حیوان است باین طریق که قطعه گوشتی را با برگ افسطنین ویا کمی گرد فلفل( ویا سایرموادی که درنتیجه تجربه شخصی سگ ازآن متنفراست وازخوردن آن اجتناب می کند البته درصورتیکه برای سلامتی حیوان نامناسب نباشد) آلوده نموده ودرسرراه او قراردهید ویا بوسیله اشخاص ناشناسی باوداده شود. گوشتی که کمی کباب شده باشد برای این منظورانتخاب شود ازهمه بهتراست زیرا شامه سگ که بسیارحساس است درنتیجه بوی کباب تحریک می شود وبهتربه نتیجه خواهیم رسید. ونکته دیگری که باید مورد توجه قرارداد آنست که قطعه گوشت انتخاب شده نباید طوری کوچک باشد که حیوان دفعتا آنرا ببلعد وذائقه اوطعم غیرمطبوع طعمه را درک نکند- انتخاب طعمه دراین مورد باید طوری باشد که حیوان مجبوربه جویدن آن باشد. چون اشخاص غریبه ویا افرادی که با قصد سوء طعمه به سگ می دهند عادتا با دوانگشت شصت وابهام طعمه را به سگ عرضه مینمایند لذا باید صاحب سگ همیشه سعی ودقت کند که هیچ وقت وحتی یک مرتبه هم به این طریق طعمه ای به سگ ندهد واگراحیانا واستثنائا لازم باشد که با دست به حیوان طعمه ای داده شود بایستی آنرا درداخل کف دست باوعرضه نماید زیرا باین طریق اشخاص غریبه هیچ وقت قادرنخواهند بود که طعمه ای به سگ بدهند واما برای تمرین این درس باید طعمه با همان دوانگشت ارائه شود که اگرحیوان درصدد خوردن برآمد با گفتن کلمات اه اه ودنبال آن اورا ازخوردن منع نمائید وبلافاصله همان قطعه را درکف دست خود باوعرضه نمائید ودراین صورت وقتی حیوان لقمه را خورد فورا باید اورا نوازش نمود. این تمرین را باید روزهای متمادی تکرارنمود تا اینکه سگ بخوبی بیاموزد که به چه طریق مجازاست لقمه ای را غیرازظرف غذایش ازدست صاحبش بگیرد. اکنون که این درس را بخوبی تعلیم گرفت باید شخص ناشناسی یک قطعه استخوان ویا گوشت بوسیله انگشتانش به سگ عرضه نماید. دفعات اول درحضورصاحبش ودفعات بعدی درغیبت صاحبش دراین موقع سگ بوسیله برگرداندن سرش می فهماند که رغبتی به خوردن لقمه ندارد. بهتراست این درس را همیشه با ادای کلماتی ازقبیل نگیر000 ویا نخوروامثال آن ادامه داد ودرموقع لزوم تحسین ونوازش ویا توبیخ را فراموش نکنید.